Uitdagingen voor de bouw en hoe kunnen mobiele batterijen helpen?

Uitdagingen

Klimaatverandering

Hoewel klimaatverandering een wereldwijde allesomvattende kwestie is, worden de specifieke doelstellingen om de milieu-impact van bouw en infrastructuur te beperken door de overheid gegeven.

Het Nationaal Klimaatakkoord is in 2019 door de Nederlandse overheid opgezet en sluit aan bij het Akkoord van Parijs om de opwarming van de aarde te beperken tot gelijk of minder dan 2 graden Celsius en indien mogelijk tot 1,5 graden Celsius. Het hoofddoel van dit akkoord is om de geproduceerde broeikasgassen in Nederland tot 2030 met 49% te verminderen (Klimaatakkoord, 2019)[1]. Hoewel het akkoord veel aspecten omvat, zoals energieopwekking, mobiliteit en landbouw, ligt de focus voor deze post op de bouw en infrastructuur, die het best kunnen worden opgenomen in het industriegedeelte van het akkoord. Hier spreekt het akkoord over een volledig circulaire en emissieloze toekomst in 2050 met duurzame elektriciteit uit wind, zon, biogas, waterstof en geothermische energie. Het doel is om de CO2-uitstoot in de industriële sectoren zo snel mogelijk te verminderen door te investeren in innovatie en subsidies om zo de positie van de meest CO2-efficiënte industrie van Europa te bereiken (Klimaatakkoord, 2022)[2].

Terwijl het Klimaatakkoord gaat over het brede onderwerp klimaatverandering en hoe dit tegen te gaan, richt het Schone Lucht Akkoord uit het jaar 2020 zich specifiek op schone lucht, luchtkwaliteit en als gevolg daarvan op de kwaliteit van leven. Dit akkoord is ondertekend door vertegenwoordigers van rijk, provincies en gemeenten, zodat zij allen samenwerken om het doel van een minstens 50% gezondere leefomgeving in 2030 (ten opzichte van 2016) te bereiken (Schone Lucht Akkoord, 2022)[3]. Een van de onderwerpen die in dit akkoord aan de orde komt is het mobiele materieel, dat bijvoorbeeld op bouwplaatsen wordt gebruikt. Volgens het onderzoek dat voorafgaand aan het schrijven van het akkoord is gedaan, draagt dit type materieel bij aan 10% van de negatieve gezondheidseffecten door luchtemissies (in dit geval NO2 en fijnstof) (Schone Lucht Akkoord, 2022)[4]. Zij hebben als doel deze specifieke emissies in 2030 met 75% te verminderen ten opzichte van 2016 en verder te streven naar zero-emissie materieel en bouwplaatsen.

In aanvulling op deze twee overeenkomsten is de Stikstof Aanpak ontwikkeld, die op 1 juli 2021 in werking is getreden. Deze aanpak is gericht op het verminderen van de hoeveelheid stikstof die vrijkomt in de natuur en meer specifiek in Natura 200-gebieden. De stikstofreductie is gebaseerd op de kritische depositiewaarde voor stikstof (KDW), die aangeeft boven welke grens er een groot risico is dat de natuur significant wordt aangetast door de stikstof. De doelen zijn dan ook om het aantal natuurgebieden waar de kritische waarde wordt overschreden tot 2025 met ten minste 40%, tot 2030 met 50% en in 2035 met 74% te verminderen (Aanpak Stikstof, 2022)[5].

Verder zijn in deze aanpak specifieke regels voor de bouwsector opgenomen (Aanpak Stikstof, 2022)[6]:

• De “Routekaart Schoon en Emissieloos Bouwen”: De doelen van deze aanpak kunnen alleen worden bereikt door de samenwerking van overheid, commerciële partijen en kennisinstellingen. Daarom wordt door de genoemde partijen gezamenlijk een routekaart ontwikkeld om de krachten te bundelen en te komen tot concrete projecten.
• De “Subsidieregeling Schoon en Emissieloos Bouwmaterieel”: Omdat nieuwe en innovatieve technieken duur zijn, heeft de overheid besloten dit proces te stimuleren door subsidies te verstrekken voor emissievrij materieel, innovatie op de bouwplaats en andere stikstofreducerende maatregelen, zoals emissievrije motoren.
• Middelen voor emissiearm en circulair aankopen door overheidsdiensten: Om in de toekomst tot emissievrije bouwplaatsen te komen, moeten deze projecten gestimuleerd worden. Verschillende overheidsorganisaties voeren deze taak uit om zich te richten op deze specifieke projecten.
• Een kennis- en innovatieprogramma Schoon en Emissieloos Bouwen: Hierin werken de commerciële bouwpartijen, de overheid en andere kennispartijen samen aan oplossingen voor de energietransitie in de bouwsector.
• Pilotprojecten om te onderzoeken hoe mobiele werktuigen duurzamer kunnen worden gemaakt: Deze pilots worden vooral uitgevoerd in het kader van infrastructuur, woningbouw en utiliteitsbouw en omvatten emissievrij materieel om te onderzoeken hoeveel de stikstofuitstoot met deze maatregel kan worden verminderd.

Deze drie maatregelen bieden het kader waarbinnen de bouw- en infrastructuursector kan werken en zich verder kan ontwikkelen. Dit kader vereist echter drastische en snelle veranderingen, die de gevestigde orde van werken uitdagen.